ارزیابی مقاومت ژنوتیپ های مختلف برنج ایرانی (.oryza sativa l) تحت تنش شوری (nacl)

برنج (.oryza sativa l) مهمترین غذای بیش از نیمی از مردم جهان است. برنج حساس به شوری است و شوری مهمترین تنشی است که باعث کاهش عملکرد در آسیا می شود. در این آزمایش 40 رقم و لاین امیدبخش اصلاح شده برنج به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار و 4 سطح شوری شامل : شاهد، 6 ، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر درگلخانه ی دانشکده ی علوم زراعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال زراعی 1387 در مرحله رشد رویشی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج این بررسی نشان داد که در ارقام و لاین های برنج تحت تنش شوری تمام صفات شامل تعداد پنجه، ارتفاع گیاه، طول ساقه، طول ریشه، وزن خشک ریشه، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه و زیست توده کاهش معنی داری یافتند. همچنین اثر متقابل ژنوتیپ و شوری برای کلیه ی صفات مورد بررسی معنی دار بود. در بین ژنوتیپ های مورد بررسی لاین های5 ، 7 ، 19 و ارقام ساحل، ندا، نعمت، ir229 و ir28 زیست توده ی کمتری نسبت به ir29 (رقم شاهد حساس با زیست توده ی 93/3 گرم در بوته) در سطح شوری12 دسی زیمنس بر متر داشتند. ارقام شصتک محمدی، فجر و لاین 109، زیست توده ی بالاتری نسبت به پوکالی (رقم شاهد متحمل با زیست توده ی 42/6 گرم در بوته) در سطح شوری12 دسی زیمنس بر متر نشان دادند. تجزیه خوشه ای به روش وارد (ward) برای مجموع صفات مورد بررسی ارقام را در2 دسته متحمل شامل لاین های3، 7، 19، 75 ، 76، 39، 83،109، 126 و mtm2 و ارقام گرده، شصتک محمدی، حسنی، طارم محلی، دیلمانی، عنبربو، نوک سیاه، f114، ir229 ، موسی طارم، فجر، دشت، خزر، دم سیاه، سنگ طارم و قصرالدشتی و حساس شامل بقیه ارقام دسته بندی کرد.